Phó từ trong tiếng Trung: Đặc điểm, vị trí, phân loại, chức năng và cách sử dụng

Khi học ngữ pháp Hán ngữ chắc chắn một điều rằng bạn sẽ phải tìm hiểu qua các phó từ. Đây là một trong những ngữ pháp quan trọng cần phải nằm lòng nếu muốn sử dụng tiếng Trung phục vụ cho giao tiếp hoặc làm việc. Vậy phó từ trong tiếng Trung là gì? Theo dõi bài viết sau đây của VIED Education sẽ rõ. 

Phó từ trong tiếng Trung là gì?

Phó từ 副词 /fùcí/ trong tiếng Trung còn được gọi là trạng từ, được dùng để bổ sung nghĩa cho các động từ, tính từ hay phó từ khác. Đây là từ loại tiếng Trung giúp cho câu rõ ràng và chi tiết hơn khi diễn đạt về thời gian, tần suất, ngữ khí, phạm vi, trình độ,…

Sau đây là 3 phó từ trong tiếng Trung thông dụng nhất người học cần nắm rõ:

• 非常 /Fēicháng/: Cực kỳ.
• 马上 /Mǎshàng/: Ngay lập tức.
• 毕竟 /Bìjìng/: Sau tất cả.

Vị trí của phó từ trong tiếng Trung

Phó từ trong tiếng Trung đảm nhiệm ở nhiều vị trí khác nhau:

3 vị trí phó từ trong tiếng Trung	Ví dụ minh họa chi tiết
Phó từ đứng ở đầu câu	终于妈妈回来了。/Zhōngyú māma huíláile./: Cuối cùng mẹ đã về.
Phó từ đứng ở giữa câu (trước vị ngữ)	我非常喜欢你。/Wǒ fēicháng xǐhuān nǐ/: Tôi cực kỳ thích bạn.
Phó từ đứng ở cuối câu	他高兴极了。/Tā gāoxìng jíle/: Anh ta vui mừng khôn xiết.

9 loại phó từ trong tiếng Trung và cách sử dụng 

Phó từ trong tiếng Trung hiện bao gồm 9 loại và để biết tính năng và cách dùng phó từ trong tiếng Trung mời bạn theo dõi phần tiếp sau đây của bài viết:

Phó từ tiếng Trung chỉ mức độ 

Phó từ trong tiếng Trung chỉ mức độ còn được gọi là trạng từ trình độ hay phó từ trình độ. Chức năng của của nó dùng để diễn tả mức độ, cường độ của hành động hoặc tính chất nào đó.

Phó từ tiếng Trung chỉ mức độ	Phiên âm	Nghĩa
很	hěn	Rất
极	jí	Cực kỳ
更	gèng	Ngoài ra, hơn nữa
最	zuì	Nhất
太	tài	Quá
非常	fēicháng	Vô cùng
特别	tèbié	Đặc biệt
越发	yuèfā	Càng ngày càng nhiều
多么	duōme	Nhiều như vậy
稍微	shāowēi	Một chút, hơi chút
比较	bǐjiào	Tương đối, so với
相当	xiāngdāng	Tương đối
绝对	juéduì	Tuyệt đối
十分	shífēn	Hết sức, vô cùng
一直	yìzhí	Vẫn, luôn
极度	jídù	Cực độ
顶级	dǐngjí	Đầu, hàng đầu
极其	jíqí	Vô cùng
格外	géwài	Đặc biệt
分外	fènwài	Bất thường
极了	jíle	Cực kỳ
有点儿	yǒudiǎnr	Hơi, có chút
才	cái	Chỉ có
总	zǒng	Tổng, toàn bộ
稍微	shāowēi	Một chút, tí xíu

Ví dụ:

• 稍微等一会儿。/Shāowéi děng yīhuǐr/: Đợi một chút được không.
• 如果再细一点，就更好了。/Rúguǒ zài xì yīdiǎn, jiù gèng hǎole./: Nếu mà thon dài hơn một chút thì càng tốt.

Phó từ trong tiếng Trung chỉ phạm vi

Các phó từ trong tiếng Trung chỉ phạm vi chủ yếu được dùng để diễn tả hay biểu thị số lượng, phạm vi nhiều hay ít của sự vật, sự việc nào đó.

Phó từchỉ phạm vi trong tiếng Trung	Phiên âm	Nghĩa
也	yě	Cũng
总体	zǒngtǐ	Tổng thể
总共	zǒnggòng	Tổng cộng
共	zǒng	Tổng
又	yòu	Cũng, lại
只	zhǐ	Chỉ có
光	guāng	Chỉ
仅仅	jǐnjǐn	Chỉ có
一概	yīgài	Tất cả
全	quán	Hoàn toàn, đều
都	dōu	Đều
全部	quánbù	Tất cả, toàn bộ
一共	yígòng	Tổng cộng, tất cả
一起	yìqǐ	Cùng lúc, cùng nhau
统 统	tǒngtǒng	Tổng cộng
一块儿	yíkuàir	Cùng nhau
差不多	chàbùduō	Hầu như, gần như
至少	zhìshǎo	Ít nhất phải

Ví dụ: 

• 他有汉语词典，我也有。/Tā yǒu Hànyǔ cídiǎn, wǒ yěyǒu/: Anh ta có từ điển tiếng Trung Quốc, tôi cũng có.
• 一共多少钱？/Yīgòng duōshǎo qián/: Tổng cộng bao nhiêu tiền?
• 我只爱你。/Wǒ zhǐ ài nǐ/: Anh chỉ yêu em.

Phó từ trong tiếng Trung chỉ thời gian

Phó từ tiếng Trung chỉ thời gian được sử dụng để diễn đạt 1 sự việc diễn ra vào thời điểm nào đó.

Phó từ trong tiếng Trung	Phiên âm	Nghĩa
先	xiān	Trước (thứ tự, thời gian)
首先	shǒuxiān	Đầu tiên
其次	qícì	Điều tiếp theo, điều thứ hai
最后	zuìhòu	Cuối cùng
总是	zǒngshì	Luôn luôn, bao giờ cũng hay lúc nào cũng
终于	zhōngyú	Cuối cùng
已经	yǐjīng	Đã
才	cái	Mới
刚	gāng	Vừa mới
就	jiù	Ngay
马上	mǎshàng	Ngay lập tức
曾经	céngjīng	Đã từng
永远	yǒngyuǎn	Vĩnh viễn, mãi mãi
依然	yīrán	Vẫn
总	zǒng	Luôn luôn
随时	suíshí	Bất cứ lúc nào
好久	hǎo jiǔ	Rất lâu
突然	tūrán	Đột nhiên
从来	cónglái	Từ trước đến nay
正	zhèng	Đang, đúng lúc
在	zài	Đang, đúng lúc
正在	zhèngzài	Đang, đúng lúc
始终	shǐzhōng	Luôn luôn
刚刚	gānggāng	Mới nãy
顺序	shùnxù	Theo thứ tự
早已	zǎoyǐ	Từ sớm đã…, từ lâu đã…
就	jiù	Liền
就要	jiùyào	Sắp
常常	chángcháng	Thường xuyên
一直	yīzhí	Luôn luôn
将要	jiāngyào	Sẽ

Ví dụ:

• 他刚从北京回来。/Tā gāng cóng Běijīng huílái/: Cô ấy mới trở về từ Bắc Kinh.
• 小明别客气，随时跟我联系。/Xiǎomíng bié kèqì, suíshí gēn wǒ liánxì/: Tiểu Minh đừng ngại, bất cứ khi nào cần thì liên lạc với tôi.
• 我从来没有见过他。/Wǒ cónglái méiyǒu jiànguò tā/: Từ trước đến giờ tôi chưa từng gặp anh ấy.

Phó từ khẳng định trong tiếng Trung

Phó từ khẳng định trong tiếng Trung được sử dụng để biểu đạt ý khẳng định trong câu.

Phó từ trong tiếng Trung	Phiên âm	Nghĩa
必	bì	Phải
必须	bìxū	Buộc phải
必定	bìdìng	Phải
准	zhǔn	Chắc chắn
的确	díquè	Thực sự

Ví dụ:

• 那的确是我的东西。/Nà díquè shì wǒ de dōngxi/: Đó thực sự là đồ của tôi.
• 他们必须提前三个小时完成作业。/Tāmen bìxū tíqián sān gè xiǎoshí wánchéng zuòyè/: Bọn họ phải hoàn thành bài tập về nhà sớm hơn kế hoạch 3 tiếng.

Phó từ phủ định trong tiếng Trung

Phó từ phủ định trong tiếng Trung được sử dụng để biểu đạt ý phủ định trong câu.

Phó từ trong tiếng Trung	Phiên âm	Nghĩa
不	bù	Không
没	méi	Không
没有	méi yǒu	Không, không có
别	bié	Đừng
不用	bú yòng	Không cần
非	fēi	Không
未	wèi	Không phải

Ví dụ:

• 我还没吃饭。/Wǒ hái méi chīfàn/: Anh vẫn chưa ăn cơm.
• 别走，留下来好不好？/Bié zǒu, liú xiàlái hǎobù hǎo/: Đừng đi, ở lại có được không?
• 不用谢。/Bùyòng xiè/: Không cần phải cảm ơn.

Tham khảo thêm: Các lượng từ trong tiếng Trung thường hay gặp

Phó từ trong tiếng Trung chỉ trạng thái

Phó từ chỉ trạng thái được sử dụng để diễn tả hay biểu thị ý nghĩ cầu khiến, động viên, thúc giục trong câu tiếng Trung.

Phó từ trong tiếng Trung	Phiên âm	Nghĩa
忽然	hūrán	Đột nhiên
猛然	měngrán	Đột nhiên, bỗng nhiên
互相	hùxiāng	Lẫn nhau
逐步	zhúbù	Từng bước một
大力	dàlì	Mạnh mẽ
偷偷	tōutōu	Bí mật
悄悄	qiāoqiāo	Lặng lẽ
赶紧	gǎnjǐn	Nhanh
渐渐	jiànjiàn	Dần dần
专门	zhuānmén	Chuyên để
亲自	qīnzì	Tự mình
特意	tèyì	Đặc biệt

Ví dụ:

• 晓玲偷偷告诉我一个秘密。/Xiǎolíng tōutōu gàosù wǒ yīgè mìmì/: Tiểu Linh âm thầm nói cho tôi 1 bí mật.
• 他特意来找你。/Tā tèyì lái zhǎo nǐ/: Anh ấy đặc biệt đến tìm cậu.
• 我渐渐更喜欢他。/Wǒ jiànjiàn gèng xǐhuān tā/: Tôi dần dần thích anh ấy hơn.

Phó từ ngữ khí trong tiếng Trung

Phó từ ngữ khí trong tiếng Trung được dùng để biểu thị tình cảm và thái độ của người nói trong câu.

Phó từ trong tiếng Trung	Phiên âm	Nghĩa
难道	nándào	Lẽ nào
决	jué	Quyết
也许	yěxǔ	Có lẽ
反正	fǎnzhèng	Dù sao thì
大约	dàyuē	Khoảng
大概	dàgài	Khoảng/Có lẽ
果然	guǒrán	Quả nhiên
居然	jūrán	Đột nhiên
竟然	jìngrán	Đột nhiên
究竟	jiùjìng	Chính xác
其实	qíshí	Kỳ thực, thực ra
当然	dāngrán	Đương nhiên, dĩ nhiên

Ví dụ:

• 我当然想跟他去看电影。/Wǒ dāngrán xiǎng gēn tā qù kàn diànyǐng/: Tôi đương nhiên muốn cùng anh ấy đi xem phim.
• 其实我不喜欢他。/Qíshí wǒ bù xǐhuān tā/: Thực ra tớ không thích anh ta.
• 难道你不懂我说的话? /Nándào nǐ bù dǒng wǒ shuō dehuà/: Lẽ nào anh không hiểu lời tôi nói sao?

Phó từ trong tiếng Trung chỉ tần suất

Phó từ trong tiếng Trung chỉ tần suất được dùng để biểu thị mức độ thường xuyên xảy ra sự việc nào đó.

Phó từ trong tiếng Trung	Phiên âm	Nghĩa
还	hái	Còn, vẫn, vẫn còn
再	zài	Lại nữa, thêm lần nữa
又	yòu	Lại, lại nữa
经常	jīngcháng	Thường, luôn, thường thường

Ví dụ:

• 又是你啊！/Yòu shì nǐ a/: Lại là bạn à!
• 我们还会见面的。/Wǒmen hái huì jiànmiàn de/: Chúng ta vẫn sẽ gặp lại nhau.
• 我下个月再去河内旅行。/Wǒ xià gè yuè zài qù Hénèi lǚxíng/: Tôi tháng sau lại đi Hà Nội du lịch.

Phó từ trong tiếng Trung chỉ nơi chốn

Phó từ chỉ nơi chốn, địa điểm trong tiếng Trung được sử dụng để nói về phương hướng của sự vật hay sự việc.

Phó từ trong tiếng Trung	Phiên âm	Nghĩa
这里	zhèlǐ	Ở đây
那里	nàlǐ	Ở đó
每一处	měiyīchù	Mọi nơi
随时随地	suíshí suídì	Tùy lúc tùy nơi
无处不在	wúchù bùzài	Mọi nơi

Ví dụ:

• 你在这里做什么了？/Nǐ zài zhèlǐ zuò shénmele/: Cậu đang làm gì ở đây?
• 小明在哪里？/Xiǎomíng zài nǎlǐ/: Tiểu Minh đang ở đâu?

Chức năng của phó từ trong tiếng Trung

Các phó từ trong tiếng Trung đảm nhận những chức năng dưới đây:

Đều có thể làm trạng ngữ

Phó từ trong tiếng Trung đảm nhận chức năng làm trạng ngữ, đây chính là chức năng đặc trưng khi so sánh và phân biệt với các từ loại khác.

Đặc điểm của các trạng từ trong tiếng Trung	Ví dụ
Phó từ 1 âm tiết khi làm trạng ngữ thường đứng sau chủ ngữ và trước vị ngữ.	我很难过。/Wǒ hěn nánguò/: Tớ rất buồn. 我很饿。/Wǒ hěn è/: Tôi rất đói.
Phó từ 2 âm tiết khi làm trạng ngữ thường đứng trước chủ ngữ.	最近我很忙。/Zuìjìn wǒ hěn máng/: Gần đây tôi rất bận. 反正需要有人去，就让我去。/Fǎnzhèng xūyào yǒurén qù, jiù ràng wǒ qù/: Nếu như cần 1 ai đó phải đi thì hãy để tôi đi.

Lưu ý: Một số trạng từ đơn âm tiết trong tiếng Trung có hình thức lặp lại như:

白白 Báibái Rõ ràng	仅仅 Jǐnjǐn Vẻn vẹn	常常 Chángcháng Thường thường	单单 Dāndān Riêng, chỉ riêng	刚刚 Gānggāng Vừa vặn, vừa mới
渐渐 Jiànjiàn Dần dần, từ từ	连连 Liánlián Liên tục, lia lịa	屡屡 Lǚlǚ Nhiều lần, luôn	略略 Lüèlüè Sơ sơ, thoáng qua	明明 Míngmíng Rành rành, rõ ràng
统统 Tǒngtǒng Hết thảy, tất thảy	默默 Mòmò Im lặng, lặng lẽ	偏偏 Piānpiān Khăng khăng	恰恰 Qiàqià Vừa lúc, vừa vặn	稍稍 Shāoshāo Qua loa, sơ sơ
久久 Jiǔjiǔ Mãi mãi, lâu lâu	将将 Jiāngjiāng Vừa mới, mới	万万 Wànwàn Tuyệt đối, quyết	早早 Zǎozǎo Sớm sớm	足足 Zúzú Đầy đủ

Với những phó từ trong tiếng Trung này, xét phương diện ngữ nghĩa và cú pháp đều tồn tại 1 số khác biệt. Theo dõi các ví dụ sau đây để hiểu rõ hơn:

• 小兰明知道会出问题，还要这么干！/Xiǎolán míng zhīdào huì chū wèntí, hái yào zhème gàn/: Lẽ nào Tiểu Lan đã biết xảy ra vấn đề mà vẫn làm như vậy!
• 小兰明明知道会出问题，还要这么干！/míngmíng zhīdào huì chū wèntí, hái yào zhème gàn/: Tiểu Lan rõ ràng biết sẽ xảy ra chuyện nhưng vẫn cố làm như vậy!

So sánh ngữ nghĩa của 2 câu trên, ta thấy ngữ khí câu sau mạnh hơn một tí. Một số trường hợp, bạn chỉ được sử dụng phó từ đơn âm tiết hoặc hình thức lặp lại của nó.

Phó từ không đứng độc lập

Đa phần phó từ trong tiếng Trung không đứng độc lập mà cụ thể:

• Trạng từ trong tiếng Trung đứng độc lập thường không có nghĩa.
• Có khoảng 60/486 phó từ tiếng Trung có thể đứng độc lập.
• Các phó từ đứng độc lập có số được dùng trong câu tỉnh lược để trả lời cho câu hỏi hoặc đứng 1 mình. Bảng dưới đây sẽ thống kê những phó từ trong tiếng Trung có khả năng đứng độc lập:

Phó từ trong tiếng Trung	Phiên âm	Nghĩa
不	bù	Không
别	bié	Đừng
也许	yěxǔ	Có lẽ
或许	huòxǔ	Có lẽ
兴许	xīngxǔ	Có lẽ
大概	dàgài	Có lẽ
一定	yīdìng	Nhất định
未必	wèibì	Không cần thiết
本来	běnlái	Vốn dĩ
必须	bìxū	Phải
的确	díquè	Phải, quả thật
不必	bùbì	Không cần
差不多	chàbùduō	Hầu hết
趁早	chènzǎo	Càng sớm càng tốt
迟早	chízǎo	Sớm muộn (Sớm muộn gì cũng…)
真的	zhēnde	Thật
当然	dāng rán	Tất nhiên
赶紧	gǎnjǐn	Nhanh
赶快	gǎnkuài	Nhanh lên
果然	guǒrán	Quả nhiên
果真	guǒzhēn	Quả thật
怪不得	guàibùdé	Bảo sao, không trách
何必	hébì	Tại sao
何苦	hékǔ	Tại sao
尽量	jǐnliàng	Càng nhiều càng tốt
有点儿	yǒudiǎnr	Có chút
一点儿	yīdiǎnr	Một chút
马上	mǎshàng	Lập tức
没	méi	Không, chưa
没有	méiyǒu	Chưa có
难怪	nánguài	Khó trách
难免	nánmiǎn	Khó trách
偶尔	ǒu’ěr	Thi thoảng
顺便	shùnbiàn	Nhân tiện

Phó từ thực hiện chức năng liên kết trong câu

Đặc điểm của trạng từ tiếng Trung	Ví dụ
Sử dụng 1 phó từ để liên kết câu	看清楚再走。/Kàn qīngchǔ zài zǒu/: Nhìn cho rõ rồi đi. 做完再睡觉。/Zuò wán zài shuìjiào/: Làm xong rồi ngủ.
Kết hợp phó từ để liên kết câu	又高又漂亮。/Yòu gāo yòu piàoliang/: Vừa cao vừa xinh. 非去不可。/Fēi qù bùkě/: Không đi không được.
Kết hợp với các liên từ khác	如果没有别的事, 我就走了。/Rúguǒ méiyǒu bié de shì, wǒ jiù zǒule/: Nếu không có việc khác thì tôi đi đây.

Phó từ biểu thị phạm vi bổ nghĩa cho danh từ hoặc đại từ

Có 1 bộ phận trạng từ trong tiếng Trung được sử dụng làm bổ ngữ cho cụm từ số lượng:

正好 zhènghǎo Vừa vặn, đúng lúc	恰好 qiàhǎo Đúng lúc, vừa lúc	刚好 gānghǎo Đúng lúc, vừa khéo	恰巧 qiàqiǎo Đúng lúc, vừa khéo	恰恰 qiàqià Vừa đúng, vừa may
刚 gāng Vừa, vừa mới	刚刚 gānggāng Vừa, vừa mới	已经 yǐjing Đã, rồi	只 zhǐ Chỉ, chỉ có	仅 jǐn Vẹn vẹn, chỉ
才 cái Vừa, vừa mới	都 dōu Đều	也 yě Cũng	不过 bùguò Vừa mới, chỉ vì, chỉ	大概 dàgài Đại khái, chung chung, sơ sơ
大约 dàyuē Khoảng chừng, khoảng	约 yuē Khoảng, đại khái	约莫 yuēmo Khoảng chừng, ước chừng	大致 dàzhì Khoảng chừng, đại khái	也许 yěxǔ Hay là, có lẽ, e rằng
将近 jiāngjìn Gần, xấp xỉ, sắp tới	至多 zhìduō Nhiều nhất, tối đa, lớn nhất	顶多 dǐngduō Nhiều nhất	至少 zhìshǎo Ít nhất, chí ít	果然 guǒrán Quả nhiên, quả là, đúng là

Những phó từ kể trên có thể bổ ngữ cho cụm từ số lượng. Cụm từ số lượng có thể làm định ngữ, bổ ngữ cho danh từ nên sẽ xuất hiện các tình huống như:

• 他们足足等了你二天。/Tāmen zúzú děngle nǐ liǎngtiān/: Bọn họ đã đợi bạn 2 ngày rồi.
• 他们等了你足足二天。/Tāmen děngle nǐ zú zú èrtiān/: Bọn họ đợi bạn cũng đã 2 ngày rồi.
• 他们至少应该准备三支笔。/Tāmen zhìshǎo yīnggāi zhǔnbèi sān zhī bǐ/: Bọn họ ít nhất nên chuẩn bị 3 cây bút.
• 他们应该准备至少三支笔。/Tāmen yīnggāi zhǔnbèi zhìshǎo sān zhī bǐ/: Bọn họ nên chuẩn bị ít nhất 3 cây bút.

Từ các ví dụ trên, ta thấy ý của 2 câu đầu, 2 câu sau về cơ bản giống nhau. Theo đó, vị trí xuất hiện của các phó từ tiếng Trung không chỉ giới hạn ở vị trí trước động từ, tính từ (làm trạng ngữ).

Xem thêm: Tổng hợp các loại bổ ngữ trong tiếng Trung

Trên đây là tổng hợp các thông tin về phó từ trong tiếng Trung từ khái niệm, đặc điểm, vị trí, phân loại, chức năng đến cách sử dụng. VIED Education hy vọng rằng sau khi theo dõi bài viết bạn đã tiếp thu được những kiến thức cơ bản về loại ngữ pháp này. Để dễ dàng hơn trong việc học tiếng Trung bạn có thể liên hệ đến VIED Education để được tư vấn các khóa học phù hợp, đội ngũ chuyên gia của chúng tôi sẽ giúp bạn nhanh chóng chinh phục được ngôn ngữ này. 

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

TRUNG TÂM DU HỌC & ĐÀO TẠO TIẾNG TRUNG VIED EDUCATION 

• Trụ sở chính: 11A Hà Huy Tập, P. Tân Phong, Quận 7, TPHCM
  CN Hà Nội: 74 Trương Công Giai, P. Dịch Vọng, Q. Cầu Giấy, Hà Nội
• Điện thoại: 0833 146 146
• Email: info@vied.com.vn
• Website: https://vied.com.vn/
• Fanpage: https://www.facebook.com/vied.education